1استادیار گروه رفتار حرکتی، دانشکدۀ علوم ورزشی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران، ایران
2کارشناس‌ارشد رفتار حرکتی، دانشکدۀ علوم ورزشی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران، ایران
تاریخ دریافت: 12 تیر 1396،
تاریخ بازنگری: 12 مهر 1396،
تاریخ پذیرش: 15 شهریور 1396
چکیده
هدف از پژوهش حاضر، بررسی تأثیر خستگی جسمانی بر مهارت ویژۀ شوت بسکتبال در بازیکنان خبره بود. 10 بسکتبالیست مرد با میانگین سنی 9/24 سال و میانگین سابقۀ ورزشی 5/10 سال، داوطلبانه در این پژوهش شرکت کردند. در مرحلۀ پیش‌آزمون، بازیکنان 150 شوت ثابت را از 5 فاصلۀ 35/3، 96/3، 57/4، 18/5 و 79/ 5 متر نسبت به حلقه (هر نقطه 30 شوت) اجرا کردند .در مرحلۀ پس‌آزمون، برای ایجاد شرایط خستگی از آزمون RAST استفاده شد. بازیکنان پیش از اجرا از هر فاصله، یک‌بار RAST را به‌طور کامل انجام دادند و بلافاصله 30 پرتاب خود را اجرا کردند. یافته‌های حاصل از آزمون رگرسیون خطی و t تک‌نمونه‌ای نشان داد که تفاوت معناداری بین عملکرد واقعی و پیش‌بینی‌شدۀ بازیکنان در نقطۀ پنالتی در پیش‌آزمون و پس‌آزمون وجود دارد و از اثر مهارت ویژه حمایت می‌کند. همچنین نتایج آزمون t همبسته نشان داد که تفاوت معناداری بین عملکرد بازیکنان در نقاط پنالتی و دورترین نقطه در پیش‌آزمون و پس‌آزمون وجود دارد. براساس یافته‌های تحقیق بازیکنان در نقطۀ پنالتی دارای مهارت ویژه‌اند و خستگی جسمانی در این نقطه بر عملکرد بازیکنان تأثیر معناداری نداشته و از کیفیت عملکرد بازیکنان در آن نقطه نکاسته است.
1Associate Professor, Motor Behavior Department, Faculty of Sport Sciences, Shahid Rajaee Teacher Training University, Tehran, Iran
2M.Sc. of Motor Behavior, Faculty of Sport Sciences, Shahid Rajaee Teacher Training University, Tehran, Iran
چکیده [English]
The aim of the present study was to examine the effect of physical fatigue on special skill of basketball shooting in expert players. 10 male basketball players (mean age 24.9 years and average sport experience 10.5 years) voluntarily participated in this study. In the pretest, players performed 150 shoots from 5 distances: 3.35, 3.96, 4.57, 5.18 & 5.79 meters from the basket (each location 30 shoots). In the posttest, RAST test was used to create fatigue. Players completely performed RAST once before performance in any distance, and then immediately performed their 30 shoots. The results of linear regression and one-sample t test showed a significant difference between actual and predicted performances of players at the penalty point in both pretest and posttest supporting the special skill effect.Results of dependent t test also revealed a significant difference in performance of players between in penalty point and the farthest point in pretest and posttest. Finings of this study suggested that players showed special skill in the penalty point and physical fatigue had no significant effect on the performance of players and did not reduce the quality of their performance at that point.
کلیدواژه‌ها [English]
basketball shoot, expert player, motor control, physical fatigue, special skill
مراجع
1. آذری، منصوره (1394). تعیین مهارت برجسته در رشتۀ تیراندازی با تفنگ بادی، پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد، دانشگاه سمنان، ص چکیده.
2. احمدی، مرتضی (1383). بررسی اثر خستگی و اعمال نوع خاصی از سرما پس از آن روی مهارت شوت در بازیکنان (حرفه‌ای) بسکتبال، پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد، دانشگاه تربیت مدرس، ص چکیده.
3. بنی‌طالبی، ابراهیم؛ خازنی، علی؛ برمکی، سارا؛ قائدی، هادی؛ یوسفوند، سمیه؛ فلاح، ابراهیم (1391). «بررسی همبستگی بین آزمون جدید پرش زیگزاگ و آزمون RASTدر اندازه‌گیری توان بی‌هوازی در دانشجویان زن و مرد ورزشکار و غیرورزشکار»، فصلنامۀ علوم ورزش، سال چهارم، ش 10، ص 86-73.
4. رنجبر، روح‌الله؛ کردی، محمدرضا؛ گائینی، عباسعلی (1388). «تأثیر مصرف کافئین بر توان بی‌هوازی شاخص خستگی و سطوح لاکتات خون دانشجویان پسر ورزشکار»، مجلۀ زیستی ورزش، ص 136-123.
5. صالحی، حمید؛ موحدی، احمدرضا؛ مرادی، جلیل (1392). «آیا تمرین در شرایط بینایی ویژۀ دقت در اجرای مهارت پرتاب آزاد بسکتبال را بهبود می‌بخشد؟»، نشریۀ رشد و یادگیری حرکتی، ش 11، ص 38-23.
6. طاهری، حمیدرضا؛ نبوی نیک، مهدی؛ مقدم، امیر؛ برسلین، گاوین؛ قربان صباق، مریم. (1391). «مهارت‌های ویژه در نقاط دلخواه بازیکنان نخبه: مدل موازنه و چالش در اصول تغییرپذیری نیرو»، پژوهش‌نامۀ مدیریت ورزشی و رفتار حرکتی، سال هشتم، ش 15، ص 78-67.
7. عباسی، ابراهیم (1383). مقایسۀ دقت شوت به طرف دروازه قبل و بعد از خستگی در بازیکنان حرفه‌ای فوتبال، پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد، دانشگاه تربیت مدرس، ص چکیده.
8. عبدالشاهی، مریم (1391). تعیین مهارت‌های برجسته در سرویس کوتاه و بلند بدمینتون: چالشی در نظریۀ طرحوارۀ اشمیت، رسالۀ دکتری، دانشگاه تهران، ص 12، 26، 27.
9. کاشف، مجید؛ شالچی، فرانک (1388). علائم و علل خستگی عضلات. http://rasekhoon.net. دسترسی در 20/11/ 1395.
10. کاویانی، اکرم؛ عبدلی، بهروز؛ فارسی، علیرضا (1394). «اثر زمینۀ بینایی بر ظهور مهارت ویژه در پرتاب آزاد بسکتبال بازیکنان ماهر و کم‌تجربه»، مجلۀ پژوهش در علوم توانبخشی، ش 6، ص 399-393.
11. مگیل، ریچارد ای (1392). یادگیری حرکتی- مفاهیم و کاربردها، ترجمۀ سید محمدکاظم واعظ موسوی و معصومه شجاعی، تهران: بامداد کتاب، ص 268.
12. نبوی نیک، مهدی؛ مقدم، امیر؛ طاهری، حمیدرضا؛ برسلین، گاوین؛ نبوی نیک، حسین (زیر چاپ). تمرینات انبوه و مهارت‌های ویژه در دارت؛ ظهور مدل موازنه، وزارت علوم تحقیقات و فناوری، پژوهشکدۀ تربیت بدنی و علوم ورزشی، ششمین همایش ملی دانشجویان تربیت بدنی و علوم ورزشی ایران.
13. Keetch KM, Lee TD, Schmidt RA. Especial skills: Specificity embedded within generality. Journal of Sport and Exercise Psychology. 2008;30(6):723-36.
14. Hodges N, Williams MA. Skill acquisition in sport: Research, theory and practice: Routledge; 2012.
15. Breslin G, Hodges NJ, Kennedy R, Hanlon M, Williams AM. An especial skill: Support for a learned parameters hypothesis. Acta psychologica. 2010;134(1):55-60.
16. Adams JA. A closed-loop theory of motor learning. Journal of motor behavior. 1971;3(2):111-50.
17. Kashani V, Nik Ravan A, Azari M. Identifying Especial Skills for Air Gun Shooting in Skilled Male and Female Shooters. Annals of Applied Sport Science. 2016;4(4):59-67.
18. Keetch KM, Schmidt RA, Lee TD, Young DE. Especial skills: their emergence with massive amounts of practice. Journal of experimental psychology: human perception and performance. 2005;31(5):970.
19. Khan MA, Franks IM. The utilization of visual feedback in the acquisition of motor skills. Skill acquisition in sport: Research, theory and practice. 2004:121-44.
20. Simons JP, Wilson JM, Wilson GJ, Theall S. Challenges to cognitive bases for an especial motor skill at the regulation baseball pitching distance. Research quarterly for exercise and sport. 2009;80(3):469-79.
21. Czyż SH, Moss SJ. Specificity vs. Generalizability: Emergence of Especial Skills in Classical Archery. Frontiers in psychology. 2016;7.
22. Kozar B, Vaughn RE, Whitfield KE, Lord RH, Dye B. Importance of free-throws at various stages of basketball games. Perceptual and Motor skills. 1994;78(1):243-8.
23. MacInstosh B, Gardiner P, McComas A. Skeletal muscle: form and function: Human kinetics. Champaign, IL, USA; 2005.
24. Edwards RH. Human muscle function and fatigue. Human muscle fatigue: physiological mechanisms. 1981:1-18.
25. Enoka RM, Duchateau J. Muscle fatigue: what, why and how it influences muscle function. The Journal of physiology. 2008;586(1):11-23.
26. Gandevia S, Allen GM, Butler JE, Taylor JL. Supraspinal factors in human muscle fatigue: evidence for suboptimal output from the motor cortex. The Journal of physiology. 1996;490(2):529-36.
27. Taylor JL, Butler JE, Allen GM, Gandevia S. Changes in motor cortical excitability during human muscle fatigue. The Journal of physiology. 1996;490(2):519-28.
28. Boksem MA, Tops M. Mental fatigue: costs and benefits. Brain research reviews. 2008;59(1):125-39.
29. Tanaka M, Ishii A, Watanabe Y. Neural mechanism of facilitation system during physical fatigue. PLoS One. 2013;8(11):e80731.
30. Tanaka M, Ishii A, Watanabe Y. Physical fatigue increases neural activation during eyes-closed state: a magnetoencephalography study. Behavioral and Brain Functions. 2015;11(1):35.
31. Covassin T, Weiss L, Powell J, Womack C. Effects of a maximal exercise test on neurocognitive function. British journal of sports medicine. 2007;41(6):370-4.
32. Fery Y, Ferry A, Hofe AV, Rieu M. Effect of physical exhaustion on cognitive functioning. Perceptual and motor skills. 1997;84(1):291-8.
33. Lyons M, Al-Nakeeb Y, Nevill A. The impact of moderate and high intensity total body fatigue on passing accuracy in expert and novice basketball players. Journal of sports science & medicine. 2006;5(2):215.
34. Ahmed T. The effect of upper extremity fatigue on grip strength and passing accuracy in junior basketball players. Journal of human kinetics. 2013;37(1):71-9.
35. Lidor R, Arnon M, Hershko Y, Maayan G, Falk B. Accuracy in a volleyball service test in rested and physical exertion conditions in elite and near-elite adolescent players. Journal of strength and conditioning research. 2007;21(3):937.
36. Baker J, Davies B. INFLUENCE OF BODY MASS ON RESISTIVE FORCE SELECTION DURING HIGH INTENSITY CYCLE ERGOMETRY: INTERRELATIONSHIPS BETWEEN LABORATORY AND FIELD MEASURES OF PERFORMANCE. Journal of Exercise Physiology Online. 2004;7(5).
ابتدای صفحه